To już kolejny artykuł z cyklu „tropiąc zdrowie”. Dziś skupiłam się na mące, która towarzyszy nam w potrawach znacznie częściej niż przypuszczamy.
Mąka obecna jest w naszej kuchni na co dzień. Spożywamy ją w wielu potrawach, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Większość z nas zna bardzo dobrze jasną mąkę pszenną, która jest najbardziej popularna. Rodzajów i typów mąk jest jednak tak wiele, że właściwie do każdej potrawy możemy dobrać konkretny rodzaj, który nada jedzeniu najlepsze walory smakowe. Warto wiedzieć, że rodzaj mąki zależy od tego, z jakiego rodzaju ziarna została ona wytworzona. O typie mąki decyduje natomiast ilość zawartego w niej popiołu, a tym samym – składników mineralnych. Im bardziej oczyszczona i bielsza jest mąka, tym mniej niestety zawiera składników mineralnych.
Rodzaje mąki
Mąka pszenna
Mąka pszenna jest w Europie zdecydowanie najbardziej popularna. Pszenica, z której jest produkowana, zawiera sporą dawkę witaminy E, witamin z grupy B oraz soli mineralnych. Jest także bogatym źródłem błonnika, który wspomaga przemianę materii. Pamiętajmy, że im mniej oczyszczona mąka, tym więcej wartościowych składników będzie się w niej znajdować. Z tego powodu nie powinniśmy wybierać w sklepie tradycyjnej mąki pszennej, która olśniewa swoją bielą – taka mąka zawiera bowiem najmniej korzystnych dla naszego zdrowia elementów.
Mąka sojowa
Mąka sojowa jest bardzo puszysta, dzięki czemu doskonale nadaje się do wypieku ciast. Pozyskiwana z ekologicznych upraw soi mąka sojowa jest doskonała dla wegan i wegetarian. W ich kuchni może stanowić substytut jajka kurzego. Po mąkę sojową sięgają chętnie również osoby chore na celiakię, gdyż nie zawiera glutenu. Ma charakterystyczny orzechowy posmak i dość łatwo jest przygotować ją samodzielnie w domu.
Mąka orkiszowa
Ten rodzaj mąki bogaty jest przede wszystkim w błonnik oraz białko. Mąka orkiszowa coraz częściej staje się konkurencją dla mąki pszennej. Orkisz należy do tej samej rodziny co zwykła pszenica, jednakże jest dużo bardziej odporny na choroby oraz bogatszy w składniki mineralne korzystne dla zdrowia. Doskonale nadaje się do wypieku pieczywa.
Mąka z prosa
Mąka tego rodzaju najczęściej stosowana jest w kuchni nie samodzielnie, ale jako dodatek do mąki pszennej. Sama mąka z prosa ma bowiem bardzo niewiele glutenu i z tego powodu nie nadaje się za bardzo do wypieku pieczywa. Ziarna prosa są bogatym źródłem witamin i mikroelementów oraz błonnika pokarmowego. Dzięki temu pieczywo z dodatkiem mąki z prosa uważane jest za dietetyczne.
Mąka gryczana
Mąka otrzymywana z ziaren gryki ma bardzo charakterystyczny, nieco gorzki posmak. Ciemna mąka gryczana jest podstawowym składnikiem rosyjskich blinów. Wykorzystuje się ją także do wyrobu naleśników lub makaronów, które charakteryzują się wysoką zawartością korzystnych dla zdrowia składników odżywczych.
Mąka żytnia
Mąka żytnia jest, zaraz po mące pszennej, jedną z najpopularniejszych mąk w Europie. Uważana jest jednak za o wiele zdrowszą niż mąka pszenna, przede wszystkim ze względu na zawartość alkaloidów i lignanów, które mają obniżać cholesterol, zapobiegać miażdżycy oraz zmniejszać ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej. Pieczywo z mąki żytniej jest o wiele mniej kaloryczne niż to z mąki pszennej. Z drugiej jednak strony mąka żytnia jest dość ciężkostrawna.
Mąka owsiana
Mąkę tę niestety bardzo rzadko można kupić w sklepie. Najlepiej jest ją otrzymywać samodzielnie w wyniku zmielenia kaszek lub płatków owsianych. Stosowana jest jako dodatek do mąki pszennej przy wypieku pieczywa.
Mąka jęczmienna
Mąka tego rodzaju jest ciemna i charakteryzuje się charakterystycznym orzechowym posmakiem, podobnie jak mąka sojowa. Mąkę jęczmienną najczęściej stosuje się jako dodatek do mąki pszennej przy wypieku pieczywa. Sama mąka jęczmienna ma niewielką zawartość glutenu, dlatego pieczywo z niej wytworzone nie cieszy się popularnością. Jest bowiem zbyt zbite i mączne.
Mąka kukurydziana
Otrzymywana z przemiału ziaren kukurydzy, mąka ta jest bardzo popularna przede wszystkim w krajach Ameryki Południowej, gdzie wrabia się z niej różnego rodzaju placki i tortille. Mogą ją spożywać osoby chore na celiakię, gdyż nie zawiera glutenu. Dodawana jest do mąki pszennej i stosowana do wypieku pieczywa, w czystej postaci natomiast używa się jej do pieczywa spulchnianego proszkiem do pieczenia.
Typy mąk
Mąka typ 400
Mąka typ 400 jest najjaśniejszą spośród wszystkich mąk, jednocześnie jednak najuboższą w witaminy i sole mineralne oraz błonnik. Idealnie nadaje się do wypieku ciast tortowych.
Mąka typ 450
Mąka ta nazywana jest mąką tortową. Najczęściej wykorzystuje się ją do wypieku tortów, ciast francuskich oraz biszkoptów.
Mąka Wrocławska typ 500
Mąka Wrocławska doskonale nadaje się do wypieku ciast kruchych, pierników, ciasta francuskiego i półfrancuskiego oraz ciast drożdżowych. Można zagęszczać nią sosy i zupy. Świetnie sprawdzi się do przygotowania omletów i naleśników.
Mąka Poznańska typ 500
Mąka tego typu przeznaczona jest do wyrobu ciasta makaronowego oraz ciasta pierogowego. Przyrządzimy z niej wszelkiego rodzaju kluski oraz doskonałe ciasto na pizzę.
Mąka Krupczatka typ 500
Mąka Krupczatka podobnie jak Poznańska sprawdzi się podczas wyrobu pierogów i makaronów. Można przyrządzić z niej także ciasto parzone i kruche oraz ciasta z owocami.
Mąka Luksusowa typ 550
Mąka tego typu jest idealna do przyrządzania ciasta na naleśniki. Można z niej przyrządzić także kopytka, knedle oraz wszelkiego rodzaju kluski.
Mąka typ 650
Mąka ta zawiera powyżej 0, 6% popiołu. Nadaje się do wypieku miodowników, pierników i bułek. Zagęszcza się nią zupy i sosy.
Mąka typ 720 lub 750
Mąka żytnia typ 720, a mąka pszenna typ 750 to tak zwane mąki chlebowe i jak sama nazwa wskazuje, świetnie nadają się do wyrobu pieczywa.
Mąka typ 1850
Jest to mąka typu graham. Najczęściej wypieka się z niej pieczywo oraz krakersy.
Mąka typ 2000
Mąka o najwyższej zawartości popiołu – nawet do 2%. Przygotowuje się z niej zakwas chlebowy, wypieka dietetyczne pieczywo oraz wytwarza dietetyczne wyroby cukiernicze.
Jako diabetyk, staram się jak najczęściej spożywać jednak mąkę żytnią i takie też piekę chleby. Dzięki mniejszej zawartości glutenu, jest ona dla nas znacznie zdrowsza.